Skip to content Skip to sidebar Skip to footer
Ćir | Lat

OKUPACIJA: glad, represije i odmazde

Okupacija Dragiše Lapčevića je memoarsko delo o iskustvu samog pisca i njegovih sugrađana, Beograđana, tokom austrougarske okupacije za vreme Prvog svetskog rata. Knjiga predstavlja važno svedočanstvo o zločinima okupacionih snaga nad srpskim stanovništvom, uključujući pljačke, prisilni rad, represiju, zlostavljanja i ubistva. Autor opisuje nedela ne samo austrougarskih nego i bugarskih vojnika u jednom od najkrvavijih perioda srpske istorije.

Iako postoje brojna književna dela koja se bave stradanjem vojske i stanovništva tokom albanske golgote, koje ne prestaje ni posle iskrcavanja na Krfu, da navedemo samo neke, Devetsto petnaesta: Tragedija jednog naroda Branislava Nušića, Dan šesti Rastka Petrovića, Srpska trilogija Stevana Jakovljevića, Plava grobnica Milutina Bojića, relativno je malo pisano o strahotama koje je preživljavalo stanovništvo koje je ostalo u Srbiji i sačekalo okupatora. Pored Okupacije Dragiše Lapčevića, možda i najznačajniji su memoari Borisava Stankovića Pod Okupacijom.

Upravo zbog ovoga je delo Dragiše Lapčevića se izdvaja kao dragoceno štivo koje će nam približiti i bolje osvetliti jedan od najtežih perioda u srpskoj istoriji. Teškoće svakodnevnog života pod vojnim režimom okupatora, glad i bolesti, pritisci, represije i odmazde, iskustva interniranih lica koja Lapčević prenosi, sve to predstavljeno kroz lično iskustvo samog pisca, njegovih komšija i sugrađana, ono je što nećemo naći u istorijskim spisima.

Naravno, Okupacije ima svoju vrednost i kao istoriografsko delo i ona je u brojnim potresnim, a katkad i jezivim svedočenjima očevidaca i uspomenama mnogih pojedinaca. Sam Lapčević oseća potrebu da sve to zapiše kako bi se od zaborava otrgao jedan krvoločan režim, koji je nečuvene i neviđene zločine počinio u Prištini, Prizrenu, Valjevu, Leskovcu, Nišu i drugim gradovima južne Srbije i Kosova i Metohije.

Dragiša Lapčević je svoj život posvetio borbi za socijalnu pravdu, prava radnika i bolje uslove života običnih ljudi. Bio je veliki protivnik ratova. Pre početka balkanskih i Prvog svetskog rata tri puta je u skupštini glasao protiv ratnik kredita i budžeta. Ove svoje postupke pojasniće upravo u ovom delu. U suštini, Dragiša Lapčević, kao veliki protivnik rata, kritikuje velike izdatke vlade za vojsku, ali i policiju, birokratiju i monarhiju, i zalaže se za povećanje novčanih sredstava za prosvetu, privredu i zdravstvo. Kao veliki protivnik rata i borac za socijalnu pravdu zna da će najveći broj ratnih žrtava biti upravo među najsiromašnijima i najslabijima.

Takođe, Dragiša Lapčević se celoga života zalagao za balkansku federaciju, odnosno zajednicu balkanskih država. I te svoje stavove objašnjavaće u svom delu Okupacija.

 

Podsećamo da su u okviru edicije Otrgnuto od zaborava reizdati i druga manje poznata memoarska dela kao što su: Knez Mihailo u spomenima Milana Đ. Milićevića, Ivanjdanski atentat Koste D. Jezdića, Tasin dnevnik Tanasija Tase Milenkovića, Zaječarska buna Dragutina Ilića i mnoge druge.

Sva dela Dragiše Lapčevića možete videti OVDE, a delo Okupacija OVDE.

Ostavite vaš komentar

0
    0
    Vaša korpa
    Vaša korpa je praznaVratite se u prodavnicu