Skip to content Skip to sidebar Skip to footer
Ćir | Lat

Da li znate ko je Milan Budisavljević

Milan Budisavljević bio je srpski pisac, prevodilac i profesor, najpoznatiji po svojim pripovestima iz Like, odnosno Vojne krajine. Rođen je 12. marta 1874. u Koreničkom Vrelu u uglednoj porodici Budisavljević. Bio je sin sveštenika Jove i imao još dva brata i jednu sestru. Bio je praunuk Mijata Budisavljevića, srpskog graničara, majora i austrijskog plemića.

Osnovnu školu završio je u Vrhovinama, a gimnaziju započinje u Gospiću, ali maturira u Sremskim Karlovcima. Već u gimnaziji postaje stipendista „Zadužbine Nestora Dimitrijevića”, fondaciji pri Matici srpskoj, namenjenoj siromašnim ali vrednim učenicima, zahvaljujući kojoj odlazi na studije klasičnih jezika na Filološki fakultet u Zagreb.

Tokom studija, zbog loše materijalne situacije, radi kao nastavnik u jednoj zagrebačkoj gimnaziji. I pošto je diplomirao 1899. godine radio je kao nastavnik, prvo u gimnaziji u Gornjem Karlovcu godinu dana, da bi onda dobio premeštaj u Gospić. U Gospiću se i oženio 1902. godine, a već sledeće godine odlazi za profesora srpskog i klasičnih jezika Karlovačke gimnazije.

Pored profesure Milan Budisavljević se bavio i književnošću – prevođenjem i pisanjem pripovedaka, romana, tragedija, ali i stručnih rasprava i eseja u vezi sa filologijom i komparativnim proučavanjem evropskih književnosti.

Bijedni ljudiSarađivao je sa najuticajnijim časopisima onoga vremena: Vijenac, Život, Brankovo kolo, Hrvatska njiva, Bosanska vila, Nada, Letopis Matice srpske, Carigradski glasnik. U ovim časopisima objavljivao je svoje pripovetke, ali i književne oglede. Bio je urednik Brankovog kola, od 1906. do 1912. godine. Blisko je sarađivao i sa Maticom srpskom i redovno je biran za člana Matičinog Književnog odbora.

Bavio se i politikom i pravima Srba u Austrougarskoj. Bio je član Srpske samostalne stranke, koja je bila glavna politička stranka srpskog naroda u Dvojnoj monarhiji i koja se borila za ravnopravnost Srba i Hrvata, očuvanje narodno-crkvene autonomije i opstanak srpskih autonomnih škola. Dva puta je biran u Srpski narodno-crkveni sabor.

Najpoznatiji, a svakako i najznačajniji književni ogled Milana Budisavljevića je iz oblasti komparativistike: „Ilijada” u ogledalu kosovskih pesama.

Dao nam je i prvi prevod Euripidove Medeje sa starogrčkog, a preveo je i Knjigu mojeg prijatelja Anatola Fransa.

Pisanjem pripovedaka počinje da se bavi relativno rano, već kao gimnazijalac. Prva pripovetka Milana Budisavljevića nosi naziv Muhamedanče, a pojavila se u Bosanskoj vili 1892. godine. Od tada redovno objavljuje pripovetke i u drugim časopisima.

Napisao je dve zbirke pripovedaka: Bijedni ljudi (1899. i drugo izdanje 1903) i Tmurni dnevi (1906). Sve te pripovetke opisuju život Like, a spadaju u socijalne realističke pripovetke, nalik onima kakve su pisali i Simo Matavulj, Ivo Ćipiko ili Petar Kočić. Njegove pripovetke prevođene su na ruski, slovački i mađarski jezik. Izuzetno loša kritika koju je Jovan Skerlić napisao povodom zbirke pripovedaka Bijedni ljudi nanela je veliku nepravdu ovom piscu, a našem književnom nasleđu ogromnu štetu, koja ni danas nije ispravljena, pa je ovaj pisac pao u zaborav. Sa namerom da se ovo donekle ispravi izdavačka kuća Portalibris objavila je u svojoj ediciji  Otrgnuto od zaborava ovu zbirku pripovedaka.

Dosadašnji proučavaoci nedovoljno ističu roman Milana Budisavljevića – Talasi, koji je u nastavcima izlazio u Brankovom kolu tokom 1904, kao i satirični ep Omerova Jašijada.

Nedovršena je ostala njegova tragedija Momir i Grozdana.

Umro je u Sremskim Karlovcima 21. februara 1928. godine.

 

Sva dela Milana Budisavljevića pogledajte OVDE.

Ostavite vaš komentar

0
    0
    Vaša korpa
    Vaša korpa je praznaVratite se u prodavnicu