Druga francuska revolucija, čiji je neposredan povod bila ultraška vlada na čelu sa Polinjakom, dovela je do pada kralja Šarla X, monarha iz francuske dinastije Burbona, i uspona njegovog rođaka Luja Filipa, vojvode od Orleana, koji će i sâm nakon nestabilne vladavine biti zbačen 1848. Ona je rezultovala smenom Burbonske restauracije i Julske monarhije, i […]
Andra Gavrilović je u svojoj zbirci pesama Večernja rumen (kao krvavo nebo nad morem, zemljom smrti) opevao stradanje srpske zemlje i njenog naroda tokom evolucijskih istorijskih dešavanja. Zbirka je podeljena u osam odeljaka. U prvom su odjeci uglavnom tragičnog intimno-porodičnog života (misaona poezija – Rastko), u drugom je piščevo predosećanje da će biti Prvog svetskog rata (refleksivna poezija – […]
Jovan Skerlić je u svom Istorijskom pregledu srpske štampe 1791-1911. dao hronološki uvid u pojavu prvih srpskih listova na kraju XVIII i početkom XIX veka. Ovaj period predstavlja začetak srpske štampe i pojavu prve čitalačke publike. Prvi časopis među Srbima, a i među svim Južnim Slovenima bio je Slavenoserbski magazin, to jest: Sobranije raznih sočinenіji i prevod k polzi i uveselenіju služašcih, koje je 1768. […]
Iz raznijeh krajeva je jedna od prvih zbirki pripovedaka Sime Matavulja. Posle Beograda i zbirke Iz beogradskog života, pisac, inspirisan primorskim krajevima koji su obeležili jedan deo njegovog života, uzima pero i piše priče posvećene upravo mestima gde je proveo svoje detinjstvo, školovao se i kasnije učiteljevao. I kao što sam naziv ove zbirke pripovedaka kaže, pisac […]
Skoro da je nemoguće pričati o srpskom realizmu a ne pomenuti Matavulja, koji je jedan od veoma plodnih srpskih pisaca. Svoj književni rad počinje na Cetinju kada se javlja sa istorijskom pričom, koju je napisao povodom veridbe kneza Petra Karađorđevića i kneginje Zorke. Do kraja svog života Matavulj će se baviti pripovetkom i romanom. Matavulj […]
Stojan Novaković je jedna od znamenitih ličnosti srpske kulture. S obzirom na široki splet oblasti kojima se bavio, ne čudi što je iza sebe ostavio i značajan broj knjiga. Svojim delima pristupao je najpre kao naučnik – istoričar, političar, filolog. Bavio se i istorijom književnosti, pravom. Međutim, malo je poznato da je upravo Stojan Novaković […]
Uskok je prvi roman Sima Matavulja, koji je u svojoj veoma bogatoj književnoj karijeri napisao, pored više od stotinu pripovedaka, dve drame i nekoliko dela putopisne i memoarske proze, još samo jedan roman: Bakonja fra Brne. Matavulj je dugo radio na Uskoku, neprestano ga prepravljajući i sređujući, tako da se ovaj roman javlja prvi put 1885. […]
Zbirka pod nazivom Stojanke, bela Vranjanke i druge pripovetke Borisava Stankovića specifična je iz više razloga. U nju su ušle pripovetke koje je pisac objavljivao u različitim časopisima, ali koje kasnije nije uvrstio ni u jednu svoju zbirku. Upravo zbog toga one čine onaj manje poznat i manje proučavan deo opusa ovog velikog srpskog književnika. Sa […]
Iz učiteljičkog života i druge pripovetke Drage Gavrilović je zbirka sačinjena od raznih pripovetki, koje je Draga Gavrilović, prvi srpski ženski pisac jednog romana, i to onog naslovljenog kao Devojački roman, objavljivala u različitim časopisima. Ove pripovetke mahom su nastajale krajem devetnaestog veka. Upravo ovaj period bio je vrlo važan za emancipaciju žena u srpskom […]
Književnica Draga Gavrilović, iako vrlo bitno ime u istoriji srpske književnosti, mnogim čitaocima nije poznato. Ko je u stvari ova spisateljica? Draginja Draga Gavrilović, čije ime nije zabeleženo čak ni u Istoriji nove srpske književnosti Jovana Skerlića, rodila se u uglednoj trgovačkoj kući, 1854. godine, kao najstarije od osmoro dece. Sa porodicom je, do stasavanja, […]