Branimir Ćosić (1903–1934) bio je srpski pisac koji je tokom svog kratkog života uspeo da stvori samo nekoliko dela, koja su pak vrlo upečatljiva i značajna. On u romanu Pokošeno polje prikazuje Veliki, dakle Prvi svetski rat u samom gradu, bombardovanja, pokušaje bega, a sve to iz vizure dečaka koji je njegov alterego. U drugom delu istog romana prikazan je međuratni Beograd, sasvim nalik na današnji – grad u kome vladaju korupcija, sila sumnjivih a bogatih industrijalaca, razuzdanost i bahatost bogataške dece. Napisan je iz vizure istog, sada odraslog junaka, mladog novinara Bajkića, koji je svedok strašnih stvari koje se dešavaju u tom navodno modernom, uređenom, evropskom Beogradu. Razapet između borbe za svoju poziciju, za pravdu među nepravednima, i snažne ljubavi prema devojci iz više klase, on uviđa naličje sveta i života koji teško da može da se promeni.
Pored toga Branimir Ćosić je napisao i roman Dva carstva – delo o borbi tela i duše, materijalnog i spiritualnog, dobra i zla, a opet sve u duhu međuratnog doba. U osnovi je velika ljubav između glavnog junaka Srbe Mijuškovića, tipičnog predstavnika „zlatne mladeži”, i Radmile Karamarković, supruge arhitekte Miloša, stopostotnog ratnog invalida. U pitanju je intelektualističko i misticističko razmatranje pitanja dobra i zla, materijalnog i duhovnog. Sam pisac nakon nekog vremena priznao je da ga je ovaj roman doveo u ćorsokak i da više ne veruje sasvim u ideje koje je u njemu izneo.
Zbirka priča Kao protekle vode obuhvata njegova zrelija ostvarenja kraće forme u kojima opet posmatramo mlade ljude i njihove sudbine, dakle, život i odnose tih dvadesetih i tridesetih dvadesetog veka. Raskrstio je sa misticizmom i prikazao realan život predratnih proletera, ispunjen mučnom borbom i teškim stradanjima.
Svi pomenuti naslovi godinama nisu reizdavani, stari primerci knjiga u bibliotekama pohabani su i na ivici upotrebljivosti, a imena ovih autora danas gotovo zaboravljena. Reizdavanje ovih dela i pisaca predstavlja jedini način da se vredne knjige vrate na našu scenu i u kulturnu baštinu, a kada su u pitanju Dragutin Ilić i Branimir Ćosić, ponovno izdavanje njihovi romana i priča vredan je doprinos za razumevanje naše prošlosti i Beograda u prohujalim vremenima. On je jedan od pisaca koji razbija idealizaciju o međuratnom životu u prestolnici – prikazuje naličje tog sveta i života i pre svega ljudsku zlobu, bahatost, negativne elemente ljudske prirode koje se i najteže menjaju i postoje u pojedinicima i dan-danas.
O međuratnom Beogradu piše i Milutin Uskoković, o Beogradu pre Prvog svetskog rata svedoči Dragutin Ilić u Hadži Diši, dok o vremenu nakon oslobođenja od Turaka – pre svega o političkim previranjima i mentalitetu građana, piše Milutin Garašanin u Dokolicama. Uz dela iz edicije Otrgnuto od zaborava konačno se može složiti objektivna slika o Beogradu u prošlosti.
Svi naslovi dostupni su na sajtu Portalibrisa i moguća je online kupovina knjiga.