Jakov Jaša Tomić (1856-1922) bio je srpski književnik i političar, bavio se istorijskim temama, ujedinjenjem, analizom mentaliteta našeg naroda i o svemu tome pisao.
Rođen je u Vršcu, ali mu se porodica kasnije preselila za Beograd. Jaša Tomić je studirao medicinu i književnost, ali ga je privlačila politika i vrlo brzo je napustio studije. Dolazi u Novi Sad nakon ženidbe sa ćerkom Svetozara Miletića, Milicom. Ta ženidba pomogla je njegovu političku karijeru, ali je u bračnoj partnerki dobio sadruga i u svojim borbama. Javno delovanje vršio je preko lista Zastava, koji je vodio, a istovremeno je bio Miletićev naslednik u Srpskoj narodnoj slobodoumnoj stranci, koja je uskoro promenila ime u Radikalna stranka.
Jaša Tomić se u svojim književnim delima opet bavio političkim i istorijskim temama, želeći da upotrebi književnost kao medijum za širenje ideja i znanja.
Ipak, njegovo političko delovanje imalo je i te kakav odjek. Bio je jedan od najvažnijih ličnosti u Narodnoj skupštini kada je odlučeno da se Srem, Banat i Bačka pripoje Kraljevini Srbiji.
Među najupečatljivijim događajima vezanih za život Jaše Tomića je svakako ubistvo Miše Dimitrijevića. Želeći da mu se osveti što je ovaj u novinama uvredio njegovu ženu, Milicu, Tomić ga je pratio i lično ubio, za šta je služio zatvorsku kaznu dok nije pomilovan nakon 6 godina, zahvaljujući protestima Novosađanki, čije je simpatije osvojio upravo time što je štitio čast svoje žene.
Od istorijsko-političkih dela Jaše Tomića najpoznatija su Rat na Kosovu i Staroj Srbiji, Rat u Albaniji i oko Skadra, Rat u Maćedoniji i Bugarskoj, ali je pisao i pripovetke i druge književne forme: Preko trnja do zvezda, Pripovetke, Trulež, Nazareni…
Rat na Kosovu i Staroj Srbiji je delo koje je zbog događaja na istim prostorima u novije doba ponovo aktuelno. On prikazuje položaj i mentalitet ljudi iz tog kraja otkrivajući nevolje koje datiraju još iz vremena oslobađanja od Turaka. Opisuje etnički sastav stanovništva i njihove odnose.
Jedan od spornih spisa Jaše Tomića je Jevrejsko pitanje, gde iznosi negativan stav prema Jevrejima, što se i dalje vezuje za njegovu ličnost, pa se pri podizanju spomenika u Novom Sadu opet podigla napetost.
Podsećamo da su u okviru ove edicije reizdata i dela zaboravljenih pisaca kao što su: Milica Janković (Plava gospođa, Ljudi iz skamije), Jaša Prodanović (Naši i strani), Dušan Radić (Selo), Slobodan J. Jovanović (Spomenica), Dragutin Ilić (Hadži Diša, Posle milijon godina) itd. Svi naslovi dostupni su na sajtu Portalibrisa i moguća je onlajn kupovina knjiga.
Dela ovog autora možete pronaći OVDE.