Skip to content Skip to sidebar Skip to footer
Ćir | Lat

„Pisma” Vuka Stefanovića Karadžića – prepiske sa mnogim savremenicima

Pisma Vuka Stefanovića Karadžića predstavljaju jedinstvenu i malobrojnu zbirku pisama, imajući u vidu da je samo deo prepiske sačuvan u okviru njegovih spisa. O njihovoj dragocenosti dovoljno govori činjenica da svega četvrtinu ukupnog broja svih sačuvanih pisama pronađenih među njegovim spisima čine pisma koja je on uputio nekome.

knjiga „Pisma” Vuka Stefanovića Karadžića

Pisma predstavljaju direktan uvid u rad Vuka Stefanovića Karadžića, živi govor reformatora srpskog jezika i pravopisa, materijal koji je kasnije svim njegovim biografima služio kao glavni izvor informacija upravo zbog svoje autentičnosti i neposrednosti, te samim tim ona dobijaju još više na svom značaju. Pisma nisu samo izvor informacija, već direktan psihološki portret Vuka Stefanovića Karadžića, onakav kakav se ne sreće u biografijama, prikazan od strane trećeg lica, već je dat direktno u vidu obraćanja svojim prijateljima i saradnicima, poput Jerneja Kopitara – kome je ujedno upućen najveći broj pisama, ali koji je isto tako i najveći uticaj imao na njega – zatim Lukijana Mušickog, Sime Milutinovića Sarajlije, ali isto tako i onima koji su donekle osporavali njegovu reformu, kao što je knez Miloš Obrenović.

Iz Pisama saznajemo tok Vukovih misli, planova vezanih za reformu srpske ortografije, radu na rečniku i prikupljanju narodnih umotvorina, kao i o njegovim obrazloženjima i pozivanju na svoje uzore – Savu Mrkalja i Luku Milovanova – koji su pre njega otpočeli radikalne promene u srpskom grafemskom sistemu, ali isto tako i one informacije koje se odnose na njegov privatni život – uslove u kojima je živeo, koji su bili teški i kada je u pitanju borba sa siromaštvom i nemaštinom, ali i borba sa bolešću i smrću članova porodice.

Dragocenost Pisama ogleda se i u spominjanju brojnih značajnih istorijskih ličnosti, posebno značajnih slavista iz tog perioda. Među njima svakako vredi izdvojiti Izmaila Sreznjevskog, profesora Univeriteta u Harkovu, kog Vuk Stefanović Karadžić upoznaje u Beču, a koji takođe zauzima značajno mesto u Slovenskim putovanjima Andre Gavrilovića. Pored njega tu je i Jakob Grim, osnivač savremene germanistike i prijatelj Vukov, koji je nemačkoj publici prikazivao njegove zbirke, prevodio srpske narodne pesme, kao i Srpsku gramatiku, za koju je napisao predgovor.

Sve gore navedeno čini Pisma Vuka Stefanovića Karadžića nezamenljivom riznicom svedočanstava i o njemu samom, i o njegovim najbližim saradnicima, i uopšte o našim kulturnim prilikama u prvoj polovini devetnaestog veka. Ni za jedan period u našoj kulturnoj prošlosti nemamo tako dragocenih dokumenata, a ujedno tako zanimljivog i odlično pisanog „štiva”, kao što su to Vukova Pisma za prvu polovinu devetnaestog veka.

U okviru Portalibrisove edicije Otrgnuto od zaborava možete naći i druga značajna dela srpskih pisaca, među kojima su i Domaća pisma i Pismo Haralampiju i drugi poučni tekstovi Dositeja Obradovića, Gradovi i himere Jovana Dučića, Pod okupacijom Borisava Stankovića, Pisma iz Niša (o haremima) Jelene Dimitrijević. Svi naslovi dostupni su na sajtu Portalibrisa i moguća je onlajn kupovina knjiga.

Sva dela ovog autora možete videti OVDE.

Ostavite vaš komentar

0
    0
    Vaša korpa
    Vaša korpa je praznaVratite se u prodavnicu