Radeći predano na svojoj ediciji Otrgnuto od zaborava, Portalibris želi da čuva i neguje srpsko kulturno i književno nasleđe, te podseća na zaboravljene srpske pisce, književne kritičare, značajne istorijske ličnosti, ali i naučnike, među kojima su i Mihailo Petrović Alas, Jovan Cvijić, Josif Pančić i Jovan Žujović.
Jedno od najpoznatijih i najvažnijih dela Jovana Žujovića, prvog školovanog srpskog geologa, jeste Kameno doba. Ovo delo je objavljeno 1893. godine i vredno je delo iz oblasti antropologije, koje nam nudi znanja iz paleoantropologije od davnih početaka do neolitskog doba. Ovo je i prva knjiga na srpskom jeziku koja je postavljena u elektronskom obliku na Projektu Gutenberg.
Kameno doba sadrži četiri poglavlja: Pristup, Prvobitna staništa, Kameno doba u svetu, Prvobitna kultura, a na kraju se nalazi bibliografija, u kojoj se nalazi spisak koji je Jovanu Žujoviću poslužio dok je pisao ovu knjigu.
Prvi deo, Pristup, predstavlja uopšteni, uvodni deo Kamenog doba i u njemu autor piše o vremenu pojavljivanja prvih ljudi, životinja i biljki, vreme za koje kaže da je bilo mnogo raznovrsnije od onog koje postoji danas. Izučavajući životinje, Jovan Žujović je ovo delo obogatio raznim ilustracijama, na kojima su dinoterijum, mamut, makerodus, nosorog, hijena, pećinski medved i druge životinje. Na njima je detaljno objasnio, povezavši brojeve i opise, zapravo označivši na crtežima i slikama određene pojmove brojevima, izgled njihovih vilica, što doprinosi autentičnosti ovog dela.
U drugoj celini, Prvobitna staništa, Jovan Žujović je u opet naslovljenim potpoglavljima razvrstao opise, uneo ilustracije i temeljitije pojasnio o stanovnicima i njihovim staništima. Tadašnja mesta za život su bile pećine, reke, jezera, a zatim i prva utvrđena ljudska staništa, koja su obeležila poslednji vek kamenog doba. Veoma detaljno čitaocu pojašnjava zašto su se ljudi prvobitno nastanili pored reka, izlaže o ljudskim rukotvorinama koje su poslužile da se prehrane i o njihovim navikama i običajima. Kada je reč o pećinama, iz ove knjige može se saznati i kako su one nastajale, u čemu se razlikuju i gde danas možemo videti neku od njih.
Kameno doba u svetu treća je celina i nije čudo što započinje rečju o Francuskoj – „Nauka koja izučava preistorijsku prošlost ljudskog roda začela se i razvila u Francuskoj.” Autor se odlučio da ovim poglavljem čitaoca upozna sa istraživanjima o Francuskoj, Belgiji, Engleskoj, Danskoj, skandinavskim zemljama, Rusiji, Srbiji, Crnoj Gori, ali i o dalekoj Africi, Aziji i Americi. Sve vreme Jovan Žujović piše na način blizak čitaocu i da prvenstveno bude delo naučno, ali razumljivo i interesantno, lako i poučno. Posebno interesovanje izazvaće kod čitalačke publike u odlomcima u kojima prikazuje neolitske ostatke iz naših predela (okolina Šapca, Šumadija, zapadna i južna Srbija), ostavljajući slike kao primere: zemljani sud iz Barajeva, kameni bat iz Čačka, kameni keser nađen u Moravi kod Aleksinca i tako dalje.
Završno poglavlje Kamenog doba nešto više će reći o prvobitnim kulturama, religiji, zanatu, poljoprivredi i uopšte o društvu. Ovim je Jovan Žujović zaokružio knjigu i na najbolji mogući način doprineo srpskoj antropološkoj nauci, ali i celokupnoj kulturi.
Podsećamo da se u okviru Portalibrisove edicije Otrgnuto od zaborava nalaze i druga manje poznata dela, među kojima su: Jovan Cvijić (Izbor iz antropogeografskih članaka, Psihičke osobine Južnih Slovena), Josif Pančić (Iz prirode) i mnoga druga. Svi naslovi dostupni su na sajtu Portalibrisa i moguća je onlajn kupovina knjiga.
Knjigu Kameno doba možete kupiti OVDE, a sva dela ovog autora koja je objavio Portalibris pogledajte OVDE.