Andra Gavrilović (1864–1929) bio je značajan srpski pisac, univerzitetski profesor, veliki borac za tradiciju i kulturu.
Obrazovanje je započeo u Žabarima kod Požarevca, gimnaziju završio u Čačku, a zatim Filozofski fakultet u Beogradu. Potom je radio kao profesor u prestonici i u Nišu. Iako je književni rad započeo pišući pesme, najveći deo njegovog opusa posvećen je važnim ličnostima iz prošlosti o kojima je pisao. Verovatno najpoznatije delo Andre Gavrilovića je njegova biografija Svetog Save, ali i roman Prve žrtve, koji daje specifičan prikaz i tumačenje odnosa braće Mrnjavčevića i Maričke bitke.
Pred početak Prvog svetskog rata boravio je u Beču, Vojvodini i Dubrovniku u ime srpske vlade, što mu je dalo priliku za razumevanje diplomatije, kao i upoznavanje različitog istorijskog nasleđa, položaja i odnosa našeg naroda sa velikim silama. Kao i većina, Andra Gavrilović sa početkom Prvog svetskog rata zajedno sa narodom i vojskom pošao je da pređe Albaniju. Kanije će učestvovati u različitim misijama u Francuskoj, gde će ostvariti određena poznanstva u prestižnim krugovima, te će dvadesetih držati predavanja o kulturnoj istoriji Srba.
Treba reći da se pored istorijskih biografija bavio i pisanjem pripovedaka, književnih rasprava, koje predstavljaju značajan doprinos razumevanju srpske književnosti.
Zanimiljivo je da se Andra Gavrilović bavio i proučavanjem dubrovačke književnosti.
Kao ljubitelj srpske tradicije i istorije on je, kao i u romanu Prve žrtve, prikazao naše znamenite ličnosti i u delu Znameniti Srbi 19. veka.
U romanu Prve žrtve opisuje viteški život, ljubavne situacije, kraće rečeno poslednje dane braće Mrnjavčevića: Uglješe, Vukašina i Gojka.
Ove istorijske ličnosti, velmože iz vremena pred sam Kosovski boj opevani su u narodnim pesmama. Za njih se vezuju različite legende, istorijske proizvoljnosti, a posebno su važni i kao preci Marka Kraljevića, najpoznatijeg srpskog junaka.
Andra Gavrilović je uspeo da u svom romanu pomiri istorijsko, legendarno, fikcionalno, uveo je čak i neke nove ličnosti iz naroda kakve su mogle da postoje u ono doba, a koje čitaocu razjašnjavaju situaciju, prkazuju duh vremena, način života i tako dalje.
Romanom Prve žrtve postavio je Andra Gavrilović temelje srpskog istorijskog romana, a zanimljivo je da ovo njegovo delo liči i na moderne knjige epske fantastike u koje su utkane ličnosti i događaji iz srpske istorije.
Dela ovog autora možete pronaći OVDE.